سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان گیلان

آستارا:

موقعیت جغرافیایی: بندر آستارا،  شمالی‌ترین شهر گيلان در مرز جمهوري آذربايجان است.  این شهر با مساحت 430 کیلومتر مربع در شمال شهرستان تالش و در جنوب غربی دریای خزر با فاصله 172 کیلومتری از رشت بین عرض‌های 38درجه و 15 دقیقه تا 38درجه و 27 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 48درجه و 34 دقیقه تا 48درجه و 53 دقیقه شمالی قرار گرفته‌است. شهرستان آستارا داراي دو بخش است. بخش مرکزی با دو دهستان ویرمونی و حیران و بخش لوندويل  با دو دهستان لوندویل و چلوند، همچنین دارای دو شهر به نام‌های آستارا و لوندویل است. مرکز شهرستان آستارا در مجاورت دریای خزر قرار گرفته و با توجه به موقعیت آن از نظر مرز گمرکی و بندر تجاری نقطه مراودات استان با همسایگان شمالی به شمار می‌رود.

جمعیت: طبق آخرین سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1390 جمعیت این شهرستان 86757 نفر می‌باشد.

پیشینه: هسته اولیه شهر دهکده "دهنه کنار" در مصب رود آستارا چای و کنار دریای خزر می‌باشد. شهر در میان این رود و رود مرداب در جنوب آن شکل گرفته‌است. یکی از مهمترین عامل‌هایی که موجبات تبدیل روستای دهنه کنار را به شهر فراهم ساخت و باعث رشد و گستردگی آن گرید وجود تاسیسات گمرکی بود که امور مربوط به واردات کالاهای روسی و صادارات اجناس ایرانی توسط آن انجام می‌گرفت. بازار شهر آستارا هیچگاه بندرگاهی نداشت و بار کشتی‌ها در قایق‌هایی تخلیه شده به سمت ساحل حمل می‌گردید. بازار شهر آستارا نیز با فاصله کوتاهی از گمرک در غرب آن قرار داشت. بدليل استفاده بسيار سفال در ساخت و ساز بناهاي مسكوني و تجاري به شهر بام هاي سفالين معروف بود.

1. اقتصاد: اقتصاد این شهر برپایه فعالیت‌های بازرگانی و گمرکی از جمله پوشاک می‌باشد. اما فعالیت‌های شیلاتی و باغداری و شالیکاری نیز در آن رواج دارد.

جاذبه هاي گردشگري و تاريخي:

باغ عباس آباد، منطقه ییلاقی و سرسبز حيران، تالاب استيل، آبشار لاتون در لوندويل، پارك جنگلي بي بي يانلو، تالاب جوندان، بقاع متبركه امام زاده سيد قاسم (ع) - امام زاده سيد ابراهيم (ع)

منبع: کتاب گیلان – جلد چهارم- صفحات 687، 695 و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان